دور از جمع را - كه كمترين نيازى به تعاملات اجتماعى دارد - بر بازى هاى گروهى و جمعى ترجيح دهند.
• علل خجالت و كمرويى در كودكان
برخى از علل كمرويى كودكان ممكن است ناشى از يك علت و يا آميزه اى از چند علت زير باشند:
ژنتيك : برخى تحقيقات نشان مى دهند كه ممكن است كمرويى و احساس خجالت ارثى باشد.
عوامل شخصيتى: نوزادان حساس و تحريك پذير ممكن است در آينده خجول و كمرو شوند.
رفتارهاى آموخته شده : كودكان از طريق مشاهده رفتار ديگران، شيوه تعامل با اجتماع را ياد مى گيرند. آنها بيشتر رفتارها و عكس العمل هاى والدين شان را الگو قرار مى دهند. والدين خجالتى و كمرو، كودكانى خجول بار مى آورند.
روابط خانوادگى : كودكانى كه روابط و ارتباطات خانوادگى _ اجتماعى كمى دارند، از حضور در اجتماعات امتناع مى ورزند. از طرف ديگر، والدين حمايت گر ممكن است با رفتارهاى افراط آميز خود، ترس حضور در موقعيت هاى جديد را در دل فرزندان شان به وجود آورند.
فقدان تعاملات اجتماعى: كودكانى كه از جمع و اجتماع دور نگه داشته شده اند، ممكن است از بودن در بين سايرين احساس ناراحتى و فشار كنند. آنها فاقد مهارت هاى اجتماعى مطلوب هستند و چون نمى دانند در جمع چه بايد بكنند، لذا ترجيح مى دهند در گوشه اى تنها و ساكت بنشينند.
تجارب انتقاد آميز و ناگوار: كودكانى كه مرتب از سوى والدين و اعضاى خانواده شان مورد انتقاد، سرزنش و تمسخر قرار مى گيرند دچار ضعف، ناتوانى، كمبود اعتماد به نفس و شرمسارى مى شوند.
ترس از شكست: كودكانى كه دچار شكست هاى پى در پى شده اند، ممكن است از ترس شكست هاى بعدى، انزوا و دورى گزيدن از جمع را برگزينند.
توجه بيش از اندازه : والدينى كه مرتب درباره گفته ها و نظرات ديگران راجع به كودك صحبت مى كنند، ممكن است ترس از ابراز وجود را در دل فرزندشان به وجود آورند. اين كودكان تصور مى كنند كه مدام زير ذره بين هستند و هر حرفى بزنند و هر كارى كه انجام بدهند، موشكافانه تجزيه و تحليل خواهد شد. به همين دليل ترجيح مى دهند، هيچ صحبتى نكنند.
كمرويى اختيارى: برخى از كودكان به طور اختيارى كمرويى را انتخاب مى كنند. اين گروه رفتارهاى خجالت آميز بيشترى نسبت به كودكانى كه وارد محيطى جديد مى شوند، از خود نشان مى دهند.
• چرخه باطل كمرويى در كودكان
اگر كودكى در موقعيت اجتماعى احساس شرمسارى و خجالت مى كند، ممكن است خودش را به دليل رفتار خجولانه اش سرزنش كند. اين فرآيند مى تواند موجب خودآگاهى و خوددارى بيشتر او از تعاملات اجتماعى شود و او را نسبت به شيوه عكس العمل هاى آينده اش حساس و آگاه كند. به تدريج اعتماد به نفس اين كودكان كم مى شود و اين كاهش موجب كمرويى بيشتر او در شرايط بعدى مى شود.احساس كمرويى كودك چه زمانى مشكل ساز است؟ بديهى است كودك هنگام ورود به محيطى جديد، ابتدا كمى احساس ناراحتى كند، ولى بعد از مدتى كه احساس آرامش مى كند مى تواند خود را در محيط باز يابد و با ديگران ارتباط برقرار كند. هر چه تجربه كودكان از بودن در محافل و اجتماعات كمتر باشد، اين احساس در آنها پايدارتر است، و هر چه كودكان بيشتر در محيط هاى جمعى و گروهى باشند، شدت كمرويى آنها نيز كاهش خواهد يافت. كودكانى كه فاقد مهارت هاى اجتماعى هستند و يا خودپنداره ضعيف ترى دارند، بيشتر احساس خجالت مى كنند.
• علائم كمرويى در كودكان
كودك خجالتى ممكن است: از جمع سايرين دورى گزيند و تمايلى براى يادگيرى مهارت هاى اجتماعى نشان ندهد، دوستان كمى داشته باشد، از شركت در محافلى كه تعاملات اجتماعى زيادى به همراه دارد (مثل اجراى نمايشنامه، خواندن سرود، نواختن موسيقى و...) امتناع كند، از تمام استعدادها و توانايى هايش از ترس اين كه مورد قضاوت و داورى قرار گيرد، استفاده نكند، احساس اضطراب شديد داشته باشد، علائم جسمانى خاصى مثل لكنت زبان، بريده بريده حرف زدن و.... از خود نشان دهد.
• شيوه هاى كمك به كودكان خجول
به منظور كمك به كودكان خجالتى مى توان از نكات زير بهره جست (هيسون و ترايست ، ۲۰۰۱):
۱ _ درك و پذيرش كامل كودك: حساس بودن نسبت به علايق و احساسات كودكان موجب نزديكى بيشتر والدين به فرزندشان مى شود. والدين با اين كار نه تنها به كودك نشان مى دهند كه برايش ارزش و احترام قائلند، بلكه اعتماد به نفس او را نيز تقويت مى كنند.
۲ _ پرورش عزت نفس: كودكان خجول و كمرو به احتمال زياد خودپنداره اى منفى از خود در ذهن دارند و احساس مى كنند كه مورد پذيرش هيچ كس نيستند. به همين دليل بهتر است روش هاى دوست يابى كودك را تقويت نمود و او را تشويق كرد تا خود براى دوستى پيشقدم شود. سعى كنيد هرگاه كه كودك كار مثبت و ارزنده اى انجام مى دهد، او را تشويق كنيد. پژوهش ها نشان مى دهند كودكانى كه احساس خوبى نسبت به خود دارند، كمتر دچار شرمسارى و خجالت مى شوند.
۳ _ پرورش مهارت هاى اجتماعى: رفتارهاى اجتماعى كودك را تقويت كنيد. هوينگ پيشنهاد مى كند كه خوب است به اين گروه از كودكان جملات و عبارات مودبانه و اجتماعى مثل «مى توانم با شما بازى كنم ؟» و.... آموخته شود. همچنين اگر فرصتى پيش آمد، اين كودكان را با كودكان كوچك تر از خودشان هم بازى كنيد، زيرا كودكان خجالتى هنگام بازى با كوچك ترها احساس خودابرازگرى بيشترى دارند (فورمن و هارتاپ، ۱۹۷۹) بازى كردن با گروه هاى جديد همسالان نيز به آنان فرصت مى دهد كه احساس راحتى و موفقيت بيشترى در يافتن دوست هاى جديد بكنند.
۴ _ قرار دادن كودك خجالتى در موقعيت هاى جديد: كودك را به محيط هايى كه براى او آشنا نيست ببريد. اجازه دهيد كه با كودكان ديگر بازى كند. سعى كنيد امنيت او را از هر لحاظ تامين كنيد و آنچه را كه دوست دارد در دسترسش قرار دهيد.
۵ _ خجالتى بودن هميشه بد نيست: در نظر داشته باشيد، برخى از ويژگى هاى كودكان خجالتى مى تواند مثبت و پسنديده هم باشد، از جمله؛
كودك در كارهاى كلاسى و مدرسه اى خود موفق عمل مى كند، رفتارى عطوفت آميز و ملايم از خود نشان مى دهد، با دقت به گفته هاى ديگران گوش مى دهد،خوب مراقب اطراف خود است و با احتياط كار مى كند.علاوه بر آن گاه به نظر مى آيد كه كودك خجول از اين كه از سوى ديگران ناديده گرفته مى شود، چندان ناراحت نيست و هيچ كمبودى از اين بابت در خود حس نمى كند.
• مداخلات و كمك هاى والدين
پدر و مادر بيش از آن كه تصور مى كنند، بر زندگى فرزندشان تاثير مى گذارند. به همين دليل توصيه مى شود:
۱ _ دقت كنيد لقب «خجالتى» به فرزندتان ندهيد. كودكان و (بزرگسالان) تمايل دارند صفت هايى را كه به آنها نسبت مى دهند، درونى سازند و همان گونه رفتار كنند. آنچه شما به فرزندتان مى گوييد، تاثير زيادى بر افكار و رفتار او دارد.
۲ _ اجازه ندهيد سايرين هم فرزندتان را خجالتى صدا كنند، زيرا كودكان ياد مى گيرند كه خودشان را از طريق چشم و يا كلمات ديگران ارزيابى كنند.
۳ _ هيچ گاه زمانى كه فرزندتان دچار شرمسارى و خجالت شده است، او را مورد انتقاد قرار ندهيد. سعى كنيد همواره او را درك كنيد، با او همدلى داشته باشيد و حمايت گر او باشيد.
۴ _ فرزندتان را تشويق كنيد تا درباره علت خجالت كشيدنش با شما صحبت كند.
۵ _ درباره دوران كودكى خودتان و زمانى كه خجالت مى كشيده ايد، با فرزندتان صحبت كنيد و برايش شرح دهيد كه چگونه با اين احساس خود مقابله مى كرديد. از آن جايى كه بيشتر كودكان، والدين شان را كامل و بى نقص مى دانند، ممكن است روش آنها را براى رويارويى با احساس شرمسارى شان تحسين كنند و همان كارها را به كار بندند.
۶ _ سعى كنيد رفتارهاى اجتماعى خودتان را بررسى كنيد و الگوى خوبى از اعتماد به نفس براى فرزندتان باشيد.
۷ _ كودك را از قبل براى موقعيت جديد آماده سازيد. براى مثال اگر قرار است كودك به تولد دوستش برود، با او در اين باره صحبت كنيد. براى او شرح دهيد كه بچه ها به طور معمول در مهمانى هاى تولد چه كار مى كنند.
۸ _ سعى كنيد كودك خجالتى را ابتدا با گروه هاى كم جمعيت رو به رو كنيد. در برخى موارد كه كودك به همراه يكى از افراد خانواده خود است، كمتر احساس شرمسارى و خجالت مى كند.
۹ _ موقعيتى ايجاد كنيد تا كودكان ديگر جلب فرزندتان شوند. براى مثال هنگامى كه به پارك مى رويد، چند اسباب بازى و سرگرمى جالب با خود به همراه ببريد تا كودكان ديگر به دور شما و فرزندتان جمع و خواهان بازى با فرزندتان شوند.
۱۰ _ رفتارهاى اجتماعى كودك را تشويق كنيد. تلاش هاى فرزندتان را هنگامى كه سعى مى كند با احساس خجالت و شرمسارى خود به مقابله برخيزد مورد تقدير و حمايت خود قرار دهيد.
۱۱ _ هدف هاى مقبول و دست يافتنى براى فرزندتان در نظر بگيريد. سعى كنيد هدف هاى تان ساده باشند تا فرزندتان از رسيدن به آنها احساس اعتماد به نفس و سربلندى كند. براى مثال «سلام كردن» به سايرين _ اعم از كوچك و بزرگ _ به عنوان اولين گام.
۱۲ _ شرايط و موقعيت هاى جديد براى رويارو شدن فرزندتان با اجتماع فراهم آوريد. هدف، تغيير در شيوه رفتار كودك است. ابتدا با موقعيت هاى ساده تر و راحت تر، و به تدريج سخت تر و پيچيده تر. براى مثال، اگر كودك براى دوست شدن با كودك ديگر پيشقدم شد، به او جايزه بدهيد.
• چه موقع كودك نياز به كمك دارد؟
احساس خجالت و كمرويى مى تواند هم براى والدين و هم براى خود كودك دردآور و ناراحت كننده باشد. سعى كنيد هيچ گاه به كودكى كه خجول و كمرو است، فشار نياوريد. بيشتر كودكان خجول خودشان مى دانند كه خجالتى هستند و قدرت راحت بودن در جمع را ندارند. به همين دليل بهتر است والدين و اطرافيان كودك اين موضوع را زياد به رخ او نكشند. در عوض مى توانند وقتى كه كودك طبيعى رفتار مى كند، او را مورد حمايت و تشويق قرار دهند. در نظر داشته باشيد، هيچ كودكى از ابتدا خجالتى و كمرو نيست. والدين و اطرافيان كودك هستند كه او را مى ترسانند، خجالتى مى كنند و به اين رويه مى كشانند. اگر احساس خجالت و كمرويى فرزندتان پايدار و جدى است، مى توانيد از رهنمود ها و هدايت هاى روانشناسان و مشاوران كودك بهره گيريد. مواردى كه آنها توصيه مى كنند عبارتند از:
- كنترل استرس و فشار روانى
- روش هاى آرام سازى عضلانى
- جلسات مشاوره
- آموزش مهارت هاى اجتماعى
• علل خجالت و كمرويى در كودكان
برخى از علل كمرويى كودكان ممكن است ناشى از يك علت و يا آميزه اى از چند علت زير باشند:
ژنتيك : برخى تحقيقات نشان مى دهند كه ممكن است كمرويى و احساس خجالت ارثى باشد.
عوامل شخصيتى: نوزادان حساس و تحريك پذير ممكن است در آينده خجول و كمرو شوند.
رفتارهاى آموخته شده : كودكان از طريق مشاهده رفتار ديگران، شيوه تعامل با اجتماع را ياد مى گيرند. آنها بيشتر رفتارها و عكس العمل هاى والدين شان را الگو قرار مى دهند. والدين خجالتى و كمرو، كودكانى خجول بار مى آورند.
روابط خانوادگى : كودكانى كه روابط و ارتباطات خانوادگى _ اجتماعى كمى دارند، از حضور در اجتماعات امتناع مى ورزند. از طرف ديگر، والدين حمايت گر ممكن است با رفتارهاى افراط آميز خود، ترس حضور در موقعيت هاى جديد را در دل فرزندان شان به وجود آورند.
فقدان تعاملات اجتماعى: كودكانى كه از جمع و اجتماع دور نگه داشته شده اند، ممكن است از بودن در بين سايرين احساس ناراحتى و فشار كنند. آنها فاقد مهارت هاى اجتماعى مطلوب هستند و چون نمى دانند در جمع چه بايد بكنند، لذا ترجيح مى دهند در گوشه اى تنها و ساكت بنشينند.
تجارب انتقاد آميز و ناگوار: كودكانى كه مرتب از سوى والدين و اعضاى خانواده شان مورد انتقاد، سرزنش و تمسخر قرار مى گيرند دچار ضعف، ناتوانى، كمبود اعتماد به نفس و شرمسارى مى شوند.
ترس از شكست: كودكانى كه دچار شكست هاى پى در پى شده اند، ممكن است از ترس شكست هاى بعدى، انزوا و دورى گزيدن از جمع را برگزينند.
توجه بيش از اندازه : والدينى كه مرتب درباره گفته ها و نظرات ديگران راجع به كودك صحبت مى كنند، ممكن است ترس از ابراز وجود را در دل فرزندشان به وجود آورند. اين كودكان تصور مى كنند كه مدام زير ذره بين هستند و هر حرفى بزنند و هر كارى كه انجام بدهند، موشكافانه تجزيه و تحليل خواهد شد. به همين دليل ترجيح مى دهند، هيچ صحبتى نكنند.
كمرويى اختيارى: برخى از كودكان به طور اختيارى كمرويى را انتخاب مى كنند. اين گروه رفتارهاى خجالت آميز بيشترى نسبت به كودكانى كه وارد محيطى جديد مى شوند، از خود نشان مى دهند.
• چرخه باطل كمرويى در كودكان
اگر كودكى در موقعيت اجتماعى احساس شرمسارى و خجالت مى كند، ممكن است خودش را به دليل رفتار خجولانه اش سرزنش كند. اين فرآيند مى تواند موجب خودآگاهى و خوددارى بيشتر او از تعاملات اجتماعى شود و او را نسبت به شيوه عكس العمل هاى آينده اش حساس و آگاه كند. به تدريج اعتماد به نفس اين كودكان كم مى شود و اين كاهش موجب كمرويى بيشتر او در شرايط بعدى مى شود.احساس كمرويى كودك چه زمانى مشكل ساز است؟ بديهى است كودك هنگام ورود به محيطى جديد، ابتدا كمى احساس ناراحتى كند، ولى بعد از مدتى كه احساس آرامش مى كند مى تواند خود را در محيط باز يابد و با ديگران ارتباط برقرار كند. هر چه تجربه كودكان از بودن در محافل و اجتماعات كمتر باشد، اين احساس در آنها پايدارتر است، و هر چه كودكان بيشتر در محيط هاى جمعى و گروهى باشند، شدت كمرويى آنها نيز كاهش خواهد يافت. كودكانى كه فاقد مهارت هاى اجتماعى هستند و يا خودپنداره ضعيف ترى دارند، بيشتر احساس خجالت مى كنند.
• علائم كمرويى در كودكان
كودك خجالتى ممكن است: از جمع سايرين دورى گزيند و تمايلى براى يادگيرى مهارت هاى اجتماعى نشان ندهد، دوستان كمى داشته باشد، از شركت در محافلى كه تعاملات اجتماعى زيادى به همراه دارد (مثل اجراى نمايشنامه، خواندن سرود، نواختن موسيقى و...) امتناع كند، از تمام استعدادها و توانايى هايش از ترس اين كه مورد قضاوت و داورى قرار گيرد، استفاده نكند، احساس اضطراب شديد داشته باشد، علائم جسمانى خاصى مثل لكنت زبان، بريده بريده حرف زدن و.... از خود نشان دهد.
• شيوه هاى كمك به كودكان خجول
به منظور كمك به كودكان خجالتى مى توان از نكات زير بهره جست (هيسون و ترايست ، ۲۰۰۱):
۱ _ درك و پذيرش كامل كودك: حساس بودن نسبت به علايق و احساسات كودكان موجب نزديكى بيشتر والدين به فرزندشان مى شود. والدين با اين كار نه تنها به كودك نشان مى دهند كه برايش ارزش و احترام قائلند، بلكه اعتماد به نفس او را نيز تقويت مى كنند.
۲ _ پرورش عزت نفس: كودكان خجول و كمرو به احتمال زياد خودپنداره اى منفى از خود در ذهن دارند و احساس مى كنند كه مورد پذيرش هيچ كس نيستند. به همين دليل بهتر است روش هاى دوست يابى كودك را تقويت نمود و او را تشويق كرد تا خود براى دوستى پيشقدم شود. سعى كنيد هرگاه كه كودك كار مثبت و ارزنده اى انجام مى دهد، او را تشويق كنيد. پژوهش ها نشان مى دهند كودكانى كه احساس خوبى نسبت به خود دارند، كمتر دچار شرمسارى و خجالت مى شوند.
۳ _ پرورش مهارت هاى اجتماعى: رفتارهاى اجتماعى كودك را تقويت كنيد. هوينگ پيشنهاد مى كند كه خوب است به اين گروه از كودكان جملات و عبارات مودبانه و اجتماعى مثل «مى توانم با شما بازى كنم ؟» و.... آموخته شود. همچنين اگر فرصتى پيش آمد، اين كودكان را با كودكان كوچك تر از خودشان هم بازى كنيد، زيرا كودكان خجالتى هنگام بازى با كوچك ترها احساس خودابرازگرى بيشترى دارند (فورمن و هارتاپ، ۱۹۷۹) بازى كردن با گروه هاى جديد همسالان نيز به آنان فرصت مى دهد كه احساس راحتى و موفقيت بيشترى در يافتن دوست هاى جديد بكنند.
۴ _ قرار دادن كودك خجالتى در موقعيت هاى جديد: كودك را به محيط هايى كه براى او آشنا نيست ببريد. اجازه دهيد كه با كودكان ديگر بازى كند. سعى كنيد امنيت او را از هر لحاظ تامين كنيد و آنچه را كه دوست دارد در دسترسش قرار دهيد.
۵ _ خجالتى بودن هميشه بد نيست: در نظر داشته باشيد، برخى از ويژگى هاى كودكان خجالتى مى تواند مثبت و پسنديده هم باشد، از جمله؛
كودك در كارهاى كلاسى و مدرسه اى خود موفق عمل مى كند، رفتارى عطوفت آميز و ملايم از خود نشان مى دهد، با دقت به گفته هاى ديگران گوش مى دهد،خوب مراقب اطراف خود است و با احتياط كار مى كند.علاوه بر آن گاه به نظر مى آيد كه كودك خجول از اين كه از سوى ديگران ناديده گرفته مى شود، چندان ناراحت نيست و هيچ كمبودى از اين بابت در خود حس نمى كند.
• مداخلات و كمك هاى والدين
پدر و مادر بيش از آن كه تصور مى كنند، بر زندگى فرزندشان تاثير مى گذارند. به همين دليل توصيه مى شود:
۱ _ دقت كنيد لقب «خجالتى» به فرزندتان ندهيد. كودكان و (بزرگسالان) تمايل دارند صفت هايى را كه به آنها نسبت مى دهند، درونى سازند و همان گونه رفتار كنند. آنچه شما به فرزندتان مى گوييد، تاثير زيادى بر افكار و رفتار او دارد.
۲ _ اجازه ندهيد سايرين هم فرزندتان را خجالتى صدا كنند، زيرا كودكان ياد مى گيرند كه خودشان را از طريق چشم و يا كلمات ديگران ارزيابى كنند.
۳ _ هيچ گاه زمانى كه فرزندتان دچار شرمسارى و خجالت شده است، او را مورد انتقاد قرار ندهيد. سعى كنيد همواره او را درك كنيد، با او همدلى داشته باشيد و حمايت گر او باشيد.
۴ _ فرزندتان را تشويق كنيد تا درباره علت خجالت كشيدنش با شما صحبت كند.
۵ _ درباره دوران كودكى خودتان و زمانى كه خجالت مى كشيده ايد، با فرزندتان صحبت كنيد و برايش شرح دهيد كه چگونه با اين احساس خود مقابله مى كرديد. از آن جايى كه بيشتر كودكان، والدين شان را كامل و بى نقص مى دانند، ممكن است روش آنها را براى رويارويى با احساس شرمسارى شان تحسين كنند و همان كارها را به كار بندند.
۶ _ سعى كنيد رفتارهاى اجتماعى خودتان را بررسى كنيد و الگوى خوبى از اعتماد به نفس براى فرزندتان باشيد.
۷ _ كودك را از قبل براى موقعيت جديد آماده سازيد. براى مثال اگر قرار است كودك به تولد دوستش برود، با او در اين باره صحبت كنيد. براى او شرح دهيد كه بچه ها به طور معمول در مهمانى هاى تولد چه كار مى كنند.
۸ _ سعى كنيد كودك خجالتى را ابتدا با گروه هاى كم جمعيت رو به رو كنيد. در برخى موارد كه كودك به همراه يكى از افراد خانواده خود است، كمتر احساس شرمسارى و خجالت مى كند.
۹ _ موقعيتى ايجاد كنيد تا كودكان ديگر جلب فرزندتان شوند. براى مثال هنگامى كه به پارك مى رويد، چند اسباب بازى و سرگرمى جالب با خود به همراه ببريد تا كودكان ديگر به دور شما و فرزندتان جمع و خواهان بازى با فرزندتان شوند.
۱۰ _ رفتارهاى اجتماعى كودك را تشويق كنيد. تلاش هاى فرزندتان را هنگامى كه سعى مى كند با احساس خجالت و شرمسارى خود به مقابله برخيزد مورد تقدير و حمايت خود قرار دهيد.
۱۱ _ هدف هاى مقبول و دست يافتنى براى فرزندتان در نظر بگيريد. سعى كنيد هدف هاى تان ساده باشند تا فرزندتان از رسيدن به آنها احساس اعتماد به نفس و سربلندى كند. براى مثال «سلام كردن» به سايرين _ اعم از كوچك و بزرگ _ به عنوان اولين گام.
۱۲ _ شرايط و موقعيت هاى جديد براى رويارو شدن فرزندتان با اجتماع فراهم آوريد. هدف، تغيير در شيوه رفتار كودك است. ابتدا با موقعيت هاى ساده تر و راحت تر، و به تدريج سخت تر و پيچيده تر. براى مثال، اگر كودك براى دوست شدن با كودك ديگر پيشقدم شد، به او جايزه بدهيد.
• چه موقع كودك نياز به كمك دارد؟
احساس خجالت و كمرويى مى تواند هم براى والدين و هم براى خود كودك دردآور و ناراحت كننده باشد. سعى كنيد هيچ گاه به كودكى كه خجول و كمرو است، فشار نياوريد. بيشتر كودكان خجول خودشان مى دانند كه خجالتى هستند و قدرت راحت بودن در جمع را ندارند. به همين دليل بهتر است والدين و اطرافيان كودك اين موضوع را زياد به رخ او نكشند. در عوض مى توانند وقتى كه كودك طبيعى رفتار مى كند، او را مورد حمايت و تشويق قرار دهند. در نظر داشته باشيد، هيچ كودكى از ابتدا خجالتى و كمرو نيست. والدين و اطرافيان كودك هستند كه او را مى ترسانند، خجالتى مى كنند و به اين رويه مى كشانند. اگر احساس خجالت و كمرويى فرزندتان پايدار و جدى است، مى توانيد از رهنمود ها و هدايت هاى روانشناسان و مشاوران كودك بهره گيريد. مواردى كه آنها توصيه مى كنند عبارتند از:
- كنترل استرس و فشار روانى
- روش هاى آرام سازى عضلانى
- جلسات مشاوره
- آموزش مهارت هاى اجتماعى
ماندانا سلحشور
منبع : پارس نايس
+ نوشته شده در جمعه سوم دی ۱۳۸۹ ساعت 0:46 توسط بخشعلی قربانی چونه خانلو گرمی
|